Lihim na mga amputee: Ang totoong kabayaran ng digmaan ng Russia

Ayon kay Murad Rakhimov | 2025-12-05

Sa Russia, lumilitaw ang tunay na bigat ng digmaan sa Ukraine sa isang hindi inaasahang lugar: ang mga government ledger para sa mga prosthetic na binti at braso. Mas marami na ngayong binibiling prosthetics kumpara sa ilang taon lang na nakalipas, isang malinaw na palatandaan kung gaano karaming mga sundalo ang umuuwi na may mga pinsalang lubos na nagbabago ng kanilang buhay.

Sa likod ng bawat bagong kontrata para sa prosthetics ay may isang taong haharap sa mahaba at mabigat na recovery -- at isang paalala kung gaano kalawak ang labanan na madalas hindi binabanggit sa opisyal na ulat.

Naniniwala ang mga eksperto na maaaring umabot sa daan-daang libo ang bilang ng mga bagong may kapansanang beterano. Bago ang malawakang pagsalakay ng Russia noong 2022, nasa 33 bilyon RUB ($410 milyon) kada taon ang gastos ng gobyerno sa prosthetics. Ngayon, triple na ang halaga nito, umabot sa 75.4 bilyon RUB, o humigit-kumulang $935 milyon.

Pagtaas sa gastusin sa prosthetics

Patuloy pa ang pagtaas. Ayon kay Janis Kluge ng German Institute for International and Security Affairs sa kanyang October X post, nakalaan sa draft 2026 budget ang 98.16 bilyon RUB ($1.2 bilyon ) para sa prosthetics.

Sabi ng mga analyst, ipinapakita ng mga numerong ito kung gaano kalaki ang tinamong pinsala ng Russian army sa Ukraine.

Ayon kay Timur Grishin ng Russian Guild of Prosthetists and Orthopedists, direktang kaugnay sa mga sugat sa labanan ang mabilis na pagtaas ng pangangailangan para sa prosthetics. Iniulat ng The Moscow Times noong Hunyo na karamihan ng mga bagong pasyenteng nangangailangan ng prosthetics at rehabilitasyon ay galing mismo sa frontlines. Kasabay nito, lalo pang lumiit ang suporta para sa mga sibilyan na may kapansanan.

Nagbabala naman si Alisher Ilkhamov, director ng Central Asia Due Diligence, na lalo lamang lalaki ang kakulangan sa pondo dahil sa malalaking alokasyon para sa prosthetics.

"Kailangan maghanap ang gobyerno ng pondo para dito,” sabi niya sa Kontur. “Malaki ang posibilidad na kukunin ito mula sa iba pang programang panlipunan. Kapag pinagsama mo ‘yan sa tumataas na mga presyo at kakulangan sa gasolina, tiyak na lalala ang tensyon sa lipunan."

Mga sugatan at epekto

Pagtatapos ng 2024, tinatayang 376,000 na kasapi ng Russian military ang nasugatan nang husto upang maituring na may kapansanan, ayon sa International Institute for Strategic Studies. Tinataya ng IISS na umabot sa kabuuang 783,000 ang mga sundalong napinsala sa Russia mula 2022 hanggang 2024, kabilang ang 172,000 napatay at 611,000 nasugatan.

Mas mataas pa ang pagtataya ng General Staff ng Ukraine sa kabuuan ng mga napinsala ng Russia sa labanan, na nagsasabing lagpas 1.16 milyon ang bilang ng mga nasawi, nasugatan, nawawala, o nahuli hanggang Nobyembre 20.

Ayon sa independent na bilang ng Mediazona, mahigit 80,000 na kumpirmadong pagkamatay ang naitala hanggang unang bahagi ng Nobyembre, bagama’t aminado ang mga mananaliksik na hindi kumpleto ang anumang talaan.

Noong nakaraang taon, sinabi ng isang high-ranking Russian official sa The New York Times na halos kalahati ng matitinding nasugatang beterano ay sumailalim sa amputation. Base sa mga pagtataya ng IISS, maaaring lumampas na sa 180,000 ang amputees na nagbalik mula sa frontlines pagsapit ng katapusan ng 2024.

Ayon sa Social Fund ng Russia, may nadagdag na humigit-kumulang 290,000 bagong rehistradong taong may kapansanan mula 2023 hanggang 2024, mas mataas kaysa sa dating rekord noong 2005. Pagsapit ng Hunyo, umabot sa 11.4 milyon ang kabuuang rehistradong taong may kapansanan sa Russia, kabilang ang 788,000 na bata.

Gumagastos ngayon ang Kremlin ng malaking halaga para sa digmaan at mga epekto nito, kabilang ang prosthetics at pangmatagalang rehabilitasyon para sa mga umuuwing sundalo. Ngunit ayon sa mga tagapagtaguyod, lalo pang lumiit at hindi pantay ang kalidad ng suporta para sa mga sibilyan na may kapansanan.

Bilang paghahambing, mahigit 28,000 beterano ang nagkaroon ng kapansanan sa siyam na taong digmaan ng Soviet Union sa Afghanistan, at dagdag pa ang 13,000 mula sa dalawang digmaan sa Chechen ng Russia.

Problema sa kalidad ng prosthetics

Hindi lang ang tumataas na demand sa prosthetics ang ikinababahala ngayon sa Russia, kundi pati na rin ang pababang kalidad ng mga ito.

Ayon sa isang survey noong Marso ng Defenders of the Fatherland Foundation sa Saint Petersburg, 40% hanggang 50% ng mga beteranong may kapansanan ay hindi nasisiyahan sa kanilang prosthetic na binti, at lahat ng sumagot sa survey ay nagsabing hindi maayos ang kanilang prosthetic na braso.

Iniulat ng Fontanka na kamakailan lang, inaakala ng mga sundalo na maaari silang humingi ng kapalit mula sa Russian Social Fund kung mababa ang kalidad ng prosthetic na ibinigay ng Defense Ministry.

Isang kautusang pambansa na nagkabisa noong Enero 1 ang nag-alis ng opsyong iyon. Kailangan na ngayong maghintay ng dalawang taon ang mga beterano matapos tumanggap ng prosthetic mula sa Defense Ministry bago sila makakuha ng electronic certificate para sa kapalit.

“Kaya kailangan naming sabihin sa mga sundalo na alagaan nila ang prosthesis na natanggap nila -- gamitin nila ito, at imbes na magtiis, ipaayos nila. Para maiwasan ang negatibong karanasan,” sabi ni Irina Shchitova ng Defenders of the Fatherland Foundation sa Fontanka.

Iniulat ng Novaya Gazeta noong Hulyo na bumaba ang kalidad nang itaas ng Russia ang bahagi ng lokal na gawang rehabilitation equipment mula 17% hanggang 50%. Umalis sa Russia ang kumpanyang Ossur ng Iceland matapos ang full-scale invasion, at bumaba ng 42% noong 2023 ang mga kontrata ng gobyerno sa mga sangay ng Ottobock ng Germany sa Russia.

Sa kabila nito, patuloy na iginigiit ng propaganda ng Russia na bumababa raw ang bilang ng mga taong may kapansanan.

Sinabi ni Deputy Prime Minister Tatyana Golikova noong July 29 na bumaba nang 6% ang bilang ng mga may kapansanang sanhi ng digmaan mula 2018. Idiniin niyang karamihan sa mga kaso ay dulot ng mga circulatory disease, cancer at mga mental disorder, habang hindi binabanggit ang pagdami ng matitinding nasugatang beterano.

Sinabi naman ni Mikhail Terentyev, chair ng All-Russian Society of the Disabled, na 3,856 lang ang nadagdag sa membership nila noong 2024.

Ayon sa blogger at human rights activist na si Aleksandr Kim, hindi lamang walang intensyon ang mga awtoridad, hindi rin nila kayang gawing tunay na accessible ang Russia para sa mga may kapansanan. Sa halip, mas inuuna nila ang pagpigil sa public unrest. Babala niya, napakadilim ng hinaharap para sa mga may kapansanang veteran mula sa digmaan sa Ukraine.

Puwedeng pahalagahan sila ng estado ngayon, sabi niya sa Kontur, pero pagkatapos ng digmaan -- lalo na kung magkaroon ng political transition -- may panganib na gawin silang panakip-butas.

Ayon kay Kim, maraming sugatang sundalo ang kumikilos nang hindi normal at nakatanggap ng bayad na itinuturing na malaki ayon sa pamantayan ng Russia, na nagdudulot ng inis mula sa mga sibilyan. Sinabi niya na iba ang magiging pagtrato sa kanila kumpara sa mga veteran ng World War II, at tinatayang susubukan na bawasan ang kanilang gastos sa gobyerno.

Ayon kay Dmitry Dubrovsky ng Charles University sa Prague, nakadisenyo ang disability-support system ng Russia para ihiwalay ang mga may kapansanan sa lipunan.

“Katulad noong panahon ng Soviet government pagkatapos ng World War II. Ayaw nilang makita ng publiko ang mga may kapansanan. Itinago nila ang mga ito. At ngayon, ang pangunahing layunin ng mga awtoridad ay bigyan sila ng pera para manatili sa bahay at manahimik. Iyan ang pinakamahalagang tungkulin ng modernong gobyerno ng Russia pagdating sa mga may kapansanan,” aniya.