Laganap na pagmamanman: teknolohiya at awtoritaryanismo sa Indo-Pacific

Ayon sa Global Watch | 2025-08-14

Sa Phnom Penh, Cambodia, isang kabataang aktibista ang inaresto ilang araw matapos dumalo sa isang protesta. Wala siyang ibinahagi online o sinabi sa media -- ngunit natukoy ng mga awtoridad ang kanyang kinaroroonan gamit ang mga bagong kabit na kamera na may facial recognition.

Ang pag-aresto ay hindi aksidente. Naging posible ito dahil sa lumalawak na network ng mga pasilidad sa pagmamanman na palihim na kumakalat sa buong Indo-Pacific.

Mabilis na sinisimulan ng mga pamahalaan sa rehiyon ang paggamit ng mga makabagong teknolohiya gaya ng facial recognition, spyware, at mga mass metadata collection tool.

Ipinakikilala bilang mga kagamitan para sa pampublikong kaligtasan at pambansang seguridad, ang mga sistemang ito ay unti-unting nagagamit upang patahimikin ang pagtutol, takutin ang lipunang sibil, at pahinain ang karapatang pantao -- na madalas ay hindi alam ng publiko.

Lumalawak na sistemang pagmamanman

Ang paglaganap ng teknolohiya ng pagmamanman sa Indo-Pacific ay isinusulong ng karamihang foreign export.

Namamayani sa industriya ang mga kumpanyang Chinese tulad ng Hikvision, Dahua, Huawei at ZTE, na nagbibigay ng tulong-pinansyal o mga programang suportado ng estado sa ilalim ng pagkukunwaring kaunlaran o inisyatibang “Safe City.”

Ang mga kumpanyang Israeli na gumagawa ng spyware, kabilang ang NSO Group (na kilala sa kanilang software na Pegasus), pati na rin ang ilang Kanluraning kumpanya, ay nagbibigay din ng suporta, madalas sa pamamagitan ng mga sangay o pekeng kumpanya.

Sa Cambodia, ang sistemang Safe City ng Huawei ay naglagay ng libu-libong high-definition surveillance camera. Ang mga aktibista at lider ng oposisyon ay nagbahagi ng nakakapangilabot na epekto, kung saan ang mapayapang protesta ay agad na sinusundan ng pag-aresto.

Sa Myanmar, ang mga imprastrukturang itinayo ng mga kumpanyang Chinese bago ang kudeta noong 2021 ay ginamit ng militar upang tukuyin ang mga nagpoprotesta at bantayan ang mga mamamahayag.

Samantala, nagpapatakbo na ang Vietnam ng isa sa pinakamalawak na sistemang pagmamanman sa Southeast Asia, gamit ang artificial intelligence (AI) at facial recognition upang bantayan ang aktibidad online at pagtutol.

Mahinang impluwensya, malupit na kapalit

Ang teknolohiyang ito ay madalas na naipapasa sa pamamagitan ng direktang kasunduan sa pamahalaan, pautang na may mababang interes, o mga package deal na kontrata.

Sa maraming kaso, ang datos na nakokolekta ng mga sistemang ito ay iniimbak sa mga dayuhang server o pinamamahalaan ng mga contractor mula sa labas, na nagpapalakas ng impluwensya ng mga bansang nag-e-export sa operasyon ng lokal na intelihensiya.

Ang Surveillance-as-a-service ay isang bagong uri ng digital na kolonyalismo -- impluwensya ng dayuhan sa panloob na usapin ng mas maliit o hindi gaanong maunlad na bansa.

Mahina o wala talagang legal na proteksyon para sa personal na datos sa malaking bahagi ng Indo-Pacific.

Sa mga lugar tulad ng Sri Lanka, ginagamit ang mga batas sa pambansang seguridad upang bigyang-katwiran ang pagkolekta ng biometric na datos, ngunit nagbababala ang mga organisasyon para sa karapatang sibil hinggil sa lumalawak na kapangyarihan.

Sa kawalan ng pangangasiwa, ang pagmamanman ay nagiging isang lihim na sandata laban sa malayang pagsasalita at pampulitikang oposisyon.

Pagtutol at hinaharap na landas

Lumalaban ang mga grupo ng lipunang sibil.

Ang mga organisasyon para sa digital na karapatan tulad ng Access Now at DigitalReach Asia ay nagbibigay ng pagsasanay sa seguridad, nagmamanman sa mga teknolohiyang kasunduan, at nagsusulong ng mas mahigpit na batas sa privacy. Samantala, ang mga bansang tulad ng Australia at Taiwan ay nagtutulak ng mga pandaigdigang pamantayan sa pag-export ng teknolohiya sa pagmamanman.

Ngunit mahirap ang laban. Ang teknolohiya sa pagmamanman ay kumikita, kapaki-pakinabang sa pulitika, at madalas na hindi napapansin ng mga hindi direktang naapektuhan -- hanggang sa huli na.

Ang mga nagaganap sa Indo-Pacific ay bahagi ng mas malawak na pandaigdigang pamantayan -- ngunit mataas at natatangi ang antas ng panganib dito. Sa bilyun-bilyong tao at ilang marupok na demokrasya, ang rehiyon ay nasa sangandaan ng teknolohikal na pag-unlad at pag-urong ng awtoritaryanismo.

Ang teknolohiya sa pagmamanman, kapag walang sapat na pagsusuri, ay hindi lamang nagmamasid -- ito rin ay nagkokontrol. Habang patuloy na lumalaganap ang mga kagamitang ito, kasabay din ang lumalaking pangangailangan para sa agarang pandaigdigang atensyon, pangangasiwa, at pagtutol.

Dahil sa mundong puno ng lihim na pagmamanman, ang panahimik ay pakikipagsabwatan.